Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych to przede wszystkim obowiązek opublikowania deklaracji dostępności. Oczywiście są tam różne przepisy, ale ten obowiązek jest napisany wprost, są wyznaczone terminy, a nawet wyznaczone kary. I na dodatek akurat te kary dość łatwo nałożyć. Warto więc zadbać, by deklaracja była opublikowana i zgodna z prawdą.
W polskiej sieci jest już kilka generatorów dostępności. Jednak skupiają się one głównie na części cyfrowej, pozostawiając część architektoniczną i informacyjno-komunikacyjną do napisania z ręki. Taki też był generator deklaracji Piotra Osipy. To się jednak zmieniło i dostajesz teraz do ręki potężne narzędzie, które w prosty sposób pomoże Ci przygotować rzetelną informację. Nadal możesz wybrać w generatorze pisanie tych informacji ręcznie, ale spróbuj ten generator, a pewnie nie będziesz chciał już innego! Ja zaś napisałem taką krótką instrukcję korzystania, zgodnie z kolejnością wprowadzania danych. Dobrej zabawy!
Nazwa i adres
Zacznij od poinformowania, jaki budynek będziesz opisywać. Podaj jego nazwę, na przykład “Szkoła Podstawowa nr 4 w Andrychowie”, a potem dane adresowe. W przyszłości pewnie będzie można na tej podstawie podłączyć mapkę orientacyjną.
Parking
W tej części możesz poinformować, jak wygląda sytuacja z parkingiem przy budynku. Zaznacz, czy w ogóle masz parking, ile miejsc jest tam wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych i czy są prawidłowo oznakowane. Wreszcie zaznacz informacje o odpłatności i umiejscowieniu parkingu. W tym opisie możesz dopisać dodatkowe uwagi, na przykład że przyjazd trzeba zgłosić lub że trzeba pobrać bilet.
Pies asystujący
Tu poinformujesz, że można przyjść z psem asystującym lub psem przewodnikiem, a dodatkowo – że oferujesz dla niego miskę z wodą oraz wymaganie kagańca. Zgodnie z przepisami – pies asystujący nie musi mieć kagańca, ale od innych możesz już tego wymagać.
Wejście do budynku
Tutaj informujesz o dostępności głównego wejścia do budynku. Zaznaczaj uważnie, żeby nie okazało się, że równocześnie wejście jest na poziomie gruntu i prowadzą do niego schody. A jeżeli są schody, to możesz dodatkowo opisać, czy są wykonane z materiału antypoślizgowego, są kontrastowo oznakowane, posiadają poręcz, są przed nimi pasy ostrzegawcze dla osób niewidomych. Wreszcie możesz dodać informacje o pochylni stałej lub rozkładanej, przestrzeni manewrowej przed drzwiami, która jest bardzo ważna dla osób na wózkach lub z wózkami dziecięcymi.
Teraz opisz drzwi wejściowe. Najpierw zaznacz, czy są to może drzwi obrotowe, otwierane ręcznie lub automatycznie, ewentualnie są zawsze otwarte. Jeżeli trzeba je otworzyć ręcznie, to wskaż, czy mają ergonomiczną klamkę, są łatwe w otwieraniu i w utrzymaniu w pozycji otwartej oraz zmierz i podaj ich szerokość. To wszystko są ważne informacje dla osób poruszających się na wózkach i z wózkami. Na koniec wskaż, czy drzwi są przeźroczyste i czy jest przy nich dzwonek lub domofon.
A co zrobić, jeżeli główne wejście nie jest dostępne? Masz dodatkowe pole tekstowe, w którym możesz opisać, co dalej robić. Może jest jakieś bardziej dostępne wejście od innej strony budynku. A może ktoś pomoże się dostać klientowi do budynku. Nie zostawiaj go bez tego typu informacji. Za to jeżeli wejście jest dostępne – możesz z dumą nie wypełniać tego pola.
Przestrzeń za wejściem
Opis przestrzeni za wejściem jest ważny szczególnie dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Dlatego na początek opisz własnymi słowami tą przestrzeń, na przykład tak: “Pomieszczenie za wejściem ma kształt kwadratu o boku około 8 metrów. Na wprost wejścia znajdują się schody w górę, a na lewo od nich drzwi do windy. Uwaga! W pomieszczeniu są rozstawione donice z kwiatami i stoliki z krzesłami. Po lewej stronie od wejścia znajduje się recepcja. W recepcji zawsze jest jakiś pracownik lub pracowniczka.””
Zgodnie z ustawą o zapewnieniu dostępności, w tej przestrzeni powinny znajdować się plany rozmieszczenia pomieszczeń. Możesz zaznaczyć ich obecność w wersji z dużymi znakami i kontrastowe oraz wersję dotykową (tyfloplan). Wypełnij też dodatkowe pole tekstowe, żeby klient wiedział, gdzie ma tego planu szukać, na przykład “na prawej ścianie zaraz za wejściem.” Zamiast planu dotykowego możesz mieć informację głosową i wtedy dodaj jego nazwę, na przykład “Totupoint”, dzięki czemu osoby niewidome będą wiedzieć, jakiej aplikacji użyć.
Teraz kilka dodatkowych informacji, czyli dokąd prowadzi ścieżka dotykowa (o ile jest), czy miejsce jest zazwyczaj ciche (ważne dla osób ze spektrum autyzmu i z niepełnosprawnością słuchu) oraz dobrze oświetlone. Oceń to subiektywnie, tak jak uważasz. Pamiętaj, że to jest informacja, jaką chcesz przekazać, gdyby ktoś zapytał.
Na koniec możesz opisać punkt obsługi klienta. Może to być recepcja, kasa, informacja, stolik. Podaj, czy oferujesz w takim miejscu tłumaczenie na język migowy, pętlę indukcyjną, a blat jest obniżony, żeby osoba niska lub na wózku także mogła skorzystać. Zwróć uwagę, że nazwę miejsca (recepcja) jest już w opisie przestrzeni. Jednak tutaj powtórz opis usytuowania. Na początku opisujesz na dużym poziomie ogólności, by dać wyobrażenie o całości, a w tym miejscu opisujesz już konkret.
Ciągi poziome i pionowe
Ta część generatora pozwala na zgrubne opisanie ciągów poziomych (korytarze) i pionowych (schody i windy).
O korytarzach możesz opowiedzieć kilka rzeczy. Na ilu kondygnacjach (piętrach) mieści się organizacja, której dostępność opisujesz. Zwróć uwagę, że pojawiają się tu zarówno “kondygnacje”, jak i “poziomy”. Bardzo często zdarza się bowiem, że na jednej kondygnacji mogą być różne poziomy, łączone schodami lub podjazdami. Musisz więc zdecydować, którą z opcji wybrać. A potem także, czy te różnice poziomów można jakoś pokonać, na przykład za pomocą pochylni lub platformy przyschodowej.
Ciągi pionowe to te, które pozwalają przedostawać się między kondygnacjami za pomocą schodów i wind. Schody możesz opisać dodatkowymi parametrami, w tym określić wysokość stopni, ich liczbę oraz kontrastowe oznaczenia. Możesz dodać informacje o obecności poręczy oraz pasów ostrzegawczych.
Jeżeli w budynku jest winda, to masz znowu do dyspozycji sporo elementów opisowych. Na początek opisz, gdzie ta winda jest, ponieważ może być wewnątrz budynku lub na zewnątrz. Dodaj też opis, jak ją znaleźć, na przykład “Winda znajduje się na lewo od schodów.” Jeszcze kilka informacji o drzwiach, wymiarach kabiny i panelu sterującym i gotowe.
Na sam koniec części architektonicznej możesz oszacować dostępność pomieszczeń. Wybierz, czy pomieszczenia są generalnie dostępne, czy niedostępne. Możesz też dokładniej to zdefiniować, określając odsetek dostępnych pomieszczeń. Na razie tak to zostawiliśmy, ale wciąż poprawiamy to narzędzie.
Jeżeli znajdziesz w tym generatorze błędy, niejasności lub braki – napisz o tym w komentarzu. Postaram się nie obrazić:)