Od 1 czerwca 2015 każdy serwis www, nowy czy już istniejący, powinien być dostosowany do standardu WCAG 2.0 na poziomie AA. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna i znacznie odbiega od norm prawnych.
Patrząc na zupełnie nową platformę ePUAP, wydawać by się mogło, iż jest zgodna ze standardem dostępności WCAG 2.0. Tym bardziej, iż Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji czuwa, a przynajmniej powinno czuwać, nad odpowiednim procesem realizacji tego zadania. Na dodatkową uwagę zasługuje także fakt, iż realizacja tworzenia platformy trwa od 2013 roku, tzn. że standard dostępności powinien być uwzględniony podczas prac nad platformą ePUAP 2.
Ale czy ePUAP jest zgodny z WCAG? Wchodząc na stronę główną już widać elementarne błędy i braki w tej kwestii. Niestety, im dalej w głąb serwisu, tym sytuacja wygląda znacznie gorzej. A wydawać by się mogło, że twórcy uwzględnili założenia jakie wyznacza Rozporządzenie o KRI.
A oto grzechy ePUAP 2:
- Niepoprawna struktura nagłówków
Nagłówki pełnią bardzo ważną rolę informacyjną i nawigacyjną dla osób niewidomych i słabowidzących. Dzięki skrótom klawiaturowym dostępnym w programie czytającym niewidomi mogą szybko poruszać się m.in. po nagłówkach, dzięki czemu mogą błyskawicznie przechodzić do głównych sekcji i informacji bez konieczności żmudnego odsłuchiwania treści linia za linią. Niestety na stronie głównej i w dalszej jego części ta struktura jest zachwiana lub błędnie nadana. - Nieopisane pola formularzy
Nieopisane pola formularzy sprawiają, że osoba niewidoma może błędnie wypełnić pola, co utrudni lub uniemożliwi jej przejść poprawnie cały proces rejestracji. Podobnie z oznaczeniem wymaganych pól. Nie wszystkie pola opisane są poprawnie. Także sam proces walidacji jest niewłaściwy. - CAPTCHA
Testy Captcha są nie do odczytania przez programy czytające. Dzieje się tak, ponieważ kod zapisany jest na obrazku w formie graficznej. Osoby niewidome i niedowidzące nie będą mogły dokończyć procesu rejestracji. W platformie jest alternatywa w postaci nagrania audio. Przyznać trzeba, iż jest to dość czyste nagranie. Niestety, pomimo zastosowania takiego rozwiązania, nie wszyscy użytkownicy będą mogli z niego skorzystać. - Niejednoznaczna treść linków
Użytkownicy stosujący oprogramowanie odczytujące zawartość ekranu, mogą odsłuchiwać odnośniki na stronie www poprzez funkcjonalność znaną jako „lista linków”. Dlatego wszystkie linki powinny być pokazywane na stronach w wersji opisowej. W momencie, gdy zamiast opisu nasz link będzie nosił nazwę „kliknij tutaj” lub „więcej informacji” użytkownik korzystający z programu czytającego nie dowie się, gdzie dany link tak naprawdę prowadzi. Użytkownik słysząc tak nazwane linki nie ma szansy poprawnie ich zinterpretować. Na platformie są takie elementy, jest ich niewiele, dlatego ich poprawa nie powinna przysporzyć większego problemu. - Zły Kontrast tekstów i tła
Kluczowym elementem standardu, który uwzględnia osoby niedowidzące jest kontrast serwisu. Przy słabym kontraście pomiędzy treścią serwisu a jego tłem, nawet przy bardzo dużym powiększeniu nie będzie możliwe odnalezienie i odczytanie treści. Uruchomienie wersji kontrastowej systemu także uwidacznia braki, które należy poprawić. - Fokus – punt uwagi
Jest to ważny element pozwalający na śledzenie uwagi i miejsca, w którym znajduję się kursor. Niestety w serwisie nie jest on widoczny na wszystkich elementach. Dotyczy to zarówno obsługi w klasyczny sposób, z poziomu myszki, jak i podczas nawigacji przy użyciu klawiatury. Osoby korzystające z technologii asystujących nie będą w stanie sprawnie nawigować po zasobach w platformie. - Prawidłowy przekaz informacji
Pozostałe błędy, które mają wpływ na użyteczność i dostępność to nieprawidłowo oznaczone linki w serwisie. Część użytkowników nie będzie w stanie rozróżnić, które elementy w platformie są linkami, a który jedynie tekstem. Dodatkowym błędem jest także źle określony język niektórych elementów. Nieodpowiednio anonsowane przez czytniki ekranowe informacje tych elementów wprowadzają użytkowników w zakłopotanie lub uniemożliwiają poprawne zrozumienie zawartych treści.
Prace testowe nad platformą ePUAP2 trwać mają do końca września. Mam nadzieję, że wszystkie błędy zostaną usunięte i platforma stanie się w pełni dostępna dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Sebastian Depta, konsultant ds. dostępności Fundacji Widzialni