Osoby słabowidzące to bardzo duża grupa użytkowników stron internetowych. Do tego bardzo zróżnicowana pod względem potrzeb. Ich liczbę szacuje się na 700 tysięcy do niemal 2 milionów w Polsce, więc warto się dowiedzieć, jak projektować strony internetowe dostępne dla nich.
Firma WebAIM przeprowadziła badania wśród osób słabowidzących, by dowiedzieć się, jak korzystają z Internetu. Niedawno opublikowali wyniki z tego badania, które dają kilka odpowiedzi na pytania nurtujące mnie od pewnego czasu.
Różnorodność grupy
W wynikach widać ogromne zróżnicowanie tej grupy, bo korzystają z różnorodnych technologii. Poczynając od programów odczytu ekranu, co świadczy o widzeniu szczątkowym, poprzez programy powiększające, aż po brak rozwiązań specjalistycznych i opieranie się o mechanizmy wbudowane w przeglądarki internetowe lub systemy operacyjne. Zdecydowanie dominuje korzystanie z Internetu za pomocą komputerów stacjonarnych i przenośnych, ale dla co ósmego respondenta podstawowym narzędziem jest urządzenie mobilne. Wśród systemów operacyjnych dominuje Windows, ale dosyć duży udział mają urządzenia firmy Apple, których używa co czwarty respondent. Z Androida i Linuxa korzysta zaledwie co trzydziesty.
Przeglądarki internetowe
Warto zwrócić uwagę, że struktura używanych przeglądarek internetowych jest inna, niż w całej populacji. Popularniejszy jest MS Internet Explorer i Firefox, a mniej popularna – Opera. Wynika to z faktu, że te pierwsze najlepiej implementują elementy dostępności, a Opera od dawna odstaje na tym polu. Niemal wszyscy użytkownicy mają włączoną obsługę JavaScript, co oznacza że niespecjalnie ma sens robienie statycznych wersji (bez obsługi JS), a z drugiej strony – należy zadbać o dostępność treści generowanych przez skrypty. Ważne jest także oferowanie serwisów dostępnych za pomocą klawiatury, bo niemal połowa korzysta z niej zawsze lub często. Dalsze niemal 30 procent korzysta czasami, a zaledwie co szósty deklaruje, że z klawiatury nie korzysta.
Wielkość czcionek, kolory i skiplinki
Nie dziwi fakt, że dla 93 procent respondentów czcionki na stronach są za małe. Jednak nie należy z tego wnosić, że w całym Internecie należy stosować ogromne litery, bo każdy może samodzielnie dopasować wielkość do własnych potrzeb. Tutaj warto przytoczyć, że dla ponad 70 procent użytkowników bardzo lub dosyć przydatne są widżety umieszczane na stronach, służące do powiększania tekstu. Jednak są one znacznie bardziej popularne wśród osób mniej doświadczonych oraz dla nie korzystających z klawiatury. Ci bowiem korzystają raczej z narzędzi wbudowanych w przeglądarki. Tylko co piąty uważa, że nie warto ich stosować.
Jeszcze większa część tej grupy korzysta z widżetów do zmiany kolorystyki i uważa to rozwiązanie za bardzo ważne. Ponad 90 procent uważa za szczególnie ważne stosowanie odpowiedniego kontrastu pomiędzy tłem i tekstem. Zadziwiająco dużo, bo niemal 70 procent uważa za użyteczne stosowanie skiplinków.
Najpoważniejsze bariery
Ciekawie prezentuje się lista najpoważniejszych problemów, na jakie napotykają słabowidzący użytkownicy. W kolejności są to:
- Zbyt skomplikowany układ strony.
- Treści nieczytelne po powiększeniu.
- Słaby kontrast.
- Kody CAPTCHA.
- Wyskakujące okna i strony.
- Rozbudowane lub trudne formularze.
- Zbyt duża liczba linków i elementów nawigacyjnych.
- Brakujące lub źle osadzone nagłówki.
- Słaba dostępność za pomocą klawiatury.
- Rozbudowane tabele.
- Brak możliwości przeskoczenia do głównej treści.
Wnioski
Wydaje się zatem, że można przedstawić kilka rekomendacji dla twórców stron internetowych, jeżeli chcą zapewnić ich dostępność dla osób słabowidzących.Powinni zatem:
- stosować odpowiednio duży kontrast pomiędzy tłem i tekstem oraz oferować widżet do zmiany kolorystyki, a także sprawdzić sposób wyświetlania strony w trybie wysokiego kontrastu,
- stosować standardowe czcionki, które można powiększyć za pomocą narzędzi wbudowanych w przeglądarkę oraz za pomocą widżetu, przy czym należy dać możliwość skorzystania z dowolnego z tych rozwiązań,
- zapewnić dostęp za pomocą klawiatury do wszystkich elementów serwisu,
- stosować prosty układ interfejsu, formularzy i tabel,
- zrezygnować z kodów CAPTCHA i wyskakujących okien popup,
- stosować nagłówki.