Chyba każdy słyszał o amerykańskiej firmie IBM (International Business Machines), chociaż z wymienieniem produktów tej korporacji byłby już pewien kłopot. Ja jednak chciałbym pisać nie o samej firmie, ale o ciekawych zasobach zaprojektowanych w IBM w ramach jej programu dostępności.
IBM jest ogromną i bardzo starą firmą. Założona ponad 100 lat temu, zatrudnia niemal 400 tysięcy pracowników w 170 krajach i osiąga roczne obroty na poziomie ponad 100 miliardów dolarów. Wachlarz produktów i usług jest olbrzymi, a w tym wszystkim od wielu lat na stałe wpisana jest dostępność (accessibility). Kiedyś na stronach IBM podawano rok 1974 jako początek prac nad dostępnością, ale teraz można znaleźć tam rok 1914, chociaż to raczej marketing, niż prawda historyczna. W tym roku w IBM zatrudniono pierwszego niepełnosprawnego pracownika, któremu trzeba było dostosować stanowisko pracy. Niemniej – warto spojrzeć chociażby na stronę dostępność w IBM i poczytać trochę o narzędziach udostępnionych przez tą firmę oraz o jej historii.
Na szczególne zainteresowanie zasługują wskazówki dla deweloperów, w jaki sposób tworzyć dostępne środowisko cyfrowe. Na zestaw składają się:
- Lista sprawdzająca dostępność oprogramowania. Dotyczy przede wszystkim projektowania interfejsów użytkownika.
- Lista sprawdzająca dostępność stron internetowych.
- Lista sprawdzająca dostępność aplikacji Lotus Notes. Dotyczy aplikacji tworzonych w środowisku Lotus Notes i powinna być uzupełniana o listę sprawdzającą oprogramowanie i strony internetowe.
- Lista sprawdzająca dostępność sprzętu. Dotyczy komputerów osobistych i serwerów.
- Lista sprawdzająca dostępność urządzeń. Dotyczy urządzeń peryferyjnych, jak drukarki, kopiarki, skanery i podobne.
- Lista sprawdzająca dokumentacji. Dotyczy tworzenia dostępnej dokumentacji technicznej, na przykład instrukcji obsługi.
Każdy z powyższych dokumentów jest interesujący i wart stosowania. Można jednak zadać pytanie, po co IBM tworzy własną listę sprawdzającą dostępność stron internetowych, skoro jest Web Content Accessibility Guidelines? IBM jest świadomy istnienia innych standardów dostępności stron internetowych i przygotował nawet tabelę porównawczą, w której zestawia wymagania WCAG 2.0 i Section 508– amerykańskiego standardu zaprojektowanego przez Access Board. Wydaje się jednak, że lista sprawdzająca IBM jest łatwiejsza do stosowania przez użytkowników, niż lista sprawdzająca WCAG 2.0. Można zatem – z pewną ostrożnością – zaproponować jej stosowanie deweloperom serwisów internetowych, którzy chcą zrobić produkt dostępny, acz niekoniecznie całkowicie zgodny z WCAG 2.0.
Pozostałe dokumenty są równie interesujące, szczególnie że dotyczą szeroko pojętego środowiska cyfrowego. Budowanie dostępnych interfejsów aplikacji czy dostępnych urządzeń jest sporym wyzwaniem, więc warto korzystać z gotowych wskazówek. Postaram się wkrótce przybliżyć część z nich. Warto także zasubskrybować stronę IBM Accessibility na Facebooku. Publikowane są tam bardzo ciekawe wiadomości związane z dostępnością, niepełnosprawnością i nowoczesnymi technologiami, a co jakiś czas organizowane są chaty z ekspertami z IBM.